تیت

معاملات ملکی همیشه به‌خوبی جلو نمی‌رود و برخی اوقات مشکلاتی روی می‌دهد و یا یکی از طرفین به تعهدات خود عمل نمی‌کند که درنتیجه کار مسئله به وجود آمده به‌سادگی بین طرفین قابل‌حل و فصل نیست و در این موارد راهی جز رسیدگی قضایی وجود ندارد. در چنین حالاتی دعاوی ملکی به وجود می‌آید که دارای دسته‌های متفاوتی بوده و در آن از موضوعاتی چون الزام به تنظیم سند رسمی، الزام به ایفای تعهد، الزام به اخذ پایان کار و … گرفته تا دعاوی کیفری مثل فروش مال غیر، کلاه‌برداری، جعل سند و … قرار خواهد گرفت.

انواع دعاوی ملکی به چند دسته دعاوی حقوقی املاک، دعاوی ثبتی و دعاوی کیفری مرتبط به املاک تقسیم می‌شود و بر اساس قانون هر یک شامل موارد زیر خواهند شد:

دعاوی حقوقی املاک

دعاوی حقوقی املاک مرتبط با دعاوی همچون الزام تنظیم سند رسمی، الزام به فک رهن، الزام به اخذ پایان کار، الزام به اخذ صورت‌مجلس تفکیکی، ابطال قرارداد، فسخ قرارداد، کلیه دعاوی راجع به موقوفات عام و خاص، اخذ و مطالبه اجور معوقه، اخذ و مطالبه اجرت‌المثل، تعدیل اجاره‌بها، مطالبه سرقفلی و حق کسب و پیشه و تجارت، تخلیه اماکن تجاری مشمول قانون سال ۱۳۵۶، تخلیه اماکن تجاری و مسکونی مشمول قانون سال ۱۳۷۶، تخلیه اماکن مسکونی مشمول قانون سال ۱۳۶۲، تجویز انتقال منافع، اخذ به شیعه، مطالبه ثمن و الزام به تحویل مبیع است.

دعاوی ثبتی

دعاوی ثبتی درواقع جزئی از دعاوی حقوقی هستند اما این دعاوی به دلیل اهمیتی که دارند ازنظر قانون در دسته‌ای جداگانه موردبررسی قرار می‌گیرند و درواقع دعاوی ثبتی شامل ابطال سند رسمی، ابطال اجرائیه ثبتی، ابطال عملیات ثبتی کمیسیون‌های ثبتی، ابطال نظریه هیئت حل اختلاف اداره ثبت، افراز ملک، ابطال سند مالکیت معارض، ابطال معامله معارض، اجرای ثبت، توقیف عملیات اجرایی و ابطال عملیات اجرایی ثبت و … است.

دعاوی کیفری مرتبط به املاک

دعاوی کیفری مرتبط به املاک به بررسی این می‌پردازد که در مورد املاک جرمی اتفاق افتاده باشد. بر اساس قانون مهم‌ترین دعاوی کیفری که در مبحث املاک موردبررسی قرار می‌گیرد شامل کلاه‌برداری درزمینهٔ معاملات املاک، جعل اسناد ملکی، استفاده از سند مجعول، خیانت‌درامانت، فروش مال غیر، انتقال منافع ملک غیر، تبانی در معاملات دولتی، معامله معارض، تغییر کاربری اراضی کشاورزی، خرد کردن اراضی و ورود غیرمجاز به ملک غیر است.